Reisverslag 3 Suriname

Reisverslag 3 Suriname

Brownsberg: toeristisch, financieel en qua fysieke inspanning het hoogtepunt/zwaarte/of dieptepunt van deze reis. Dat vergt wel enige uitleg: Suriname bestaat voor het overgrote deel enkel uit bosgebieden die tamelijk ontoegankelijk zijn. Je kunt ervoor kiezen met een vliegtuigje wat ze hier ‘het binnenland’ noemen in te gaan. Een vliegtuigje hadden wij niet op de rol staan. Wel dus een trip naar Brownsberg. Dat is ongeveer 2,5 uur rijden van Paramaribo en voor een dagtrip het meest ‘haalbare’ wat bos en natuur betreft.

We zijn gestart om 08:00 uur in de ochtend bij restaurant ’t Vat aan de Waterkant in Paramaribo. Ditmaal hadden we gezelschap van een stelletje uit Nederland waarvan de man Surinaamse roots had. Ze verbleven ook bij zijn moeder die onlangs geremigreerd was naar Nederland. Beiden waren ongeveer van onze leeftijd dus dat was leuk.

Onderweg vertelde de gids van alles van wat er buiten te zien was. Zo reden we langs het presidentiele paleis dat niet bewoond wordt. Verklaring is dat Bouterse meent dat er geesten in dat paleis zijn. Overigens wilden anderen daar ook al niet wonen vanwege de geesten. Mijn devies luidde: platgooien dan, zo’n gebouw dat staat te vergaan. De vraag was dan wel waar de geesten dan naar toe zouden gaan.

Op de highway naar het binnenland is eigenlijk weinig te beleven. Maar op onze toer wel. Op de highway mag je 80 km/uur. Het lijkt eigenlijk op onze n-wegen. Nu zit er aan de highway ook een schooltje en daar mag dan maar 40 km/uur gereden worden. Onze gids/chauffeur reed op dat stukje echter 96 en werd geflitst en aangehouden. De heren politieagenten namen zijn rijbewijs in want het was meer dan 50 km per uur te hard. Toen rees de vraag wie er een rijbewijs bij zich had. En tja, dat was alleen Martijn. Dus was Martijn de gelukkige om onze toer te redden. En let wel: het was dan wel een auto met een stuur aan de linkerkant, maar men rijdt hier wel aan de linkerkant van de weg en het was een automaat waar hij nog nooit mee gereden had. Ik hield mijn hart behoorlijk vast, al had ik het zelf ook niet willen doen. Nu viel de highway wel mee, want er is weinig verkeer. De afslag des te grappiger. We moesten rechtsaf naar Brownsberg en hoewel nog maar 3 maanden getrouwd zag ik precies wat er in het hoofd van Martijn omging, namelijk dat wat de rijinstructeur leert: netjes rechts uitkomen. En ja, dat was ook precies wat gebeurde. Ik had al gezien dat het geen kwaad kon, omdat er geen tegenliggers waren dus ik lag helemaal in een deuk toen we ‘netjes rechts’ uitkwamen. De gids nam na de highway gelukkig het stuur weer over.

Met forse vertraging kwamen we bij Brownsberg aan waar we startten met dalen aangezien we omhoog gereden waren. Het was echt 1,5 km naar beneden ploegen en het regende fors. Bij de waterval aangekomen (want daar ging het allemaal om) ging het zonnetje schijnen. Het was mooi en wij waren de enige bezoekers. Onze medereizigers hadden echter wel beduidend andere ideeën over hoe je van een waterval kunt genieten. Er werd omgekleed en onder de straal gestaan. Maar hij was nogal smal onderaan, dus niet meer plaats dan voor 2 personen. Het water was er ook niet dieper dan tot aan de knieën. Inclusief drogen op een steen hielden ze het waterval ritueel wel meer dan een uur vol! Martijn en ik kwamen tot de conclusie dat, hoewel het mooi was, onze interesse toch duidelijk ergens anders ligt. Na het waterval ritueel gingen we voor de 2 uur durende klim naar boven. Onderweg was er nog een kleine waterval waarvoor je weer naar beneden moest. Voor mij had die overgeslagen mogen worden maar ja, hij moest toch aangedaan worden. Watervalmoe verzwikte ik mijn enkel tijdens het afdalen naar waterval twee en liet me maar lekker in de oranje bauxietmodder vallen ter behoud van mijn voet. En gelukkig bleef de schade beperkt, maar besloten Martijn en ik wel voor de troepen uit langzaam naar boven te lopen. Om 4 uur kregen we onze lunch (tours plannen kunnen ze hier voor geen meter) bij de berghut. Daarna hebben we het gigantische stuwmeer gezien van 40 bij 40 kilometer en spotte ik nog een oranjekleurig boskonijn. De terugweg werd weer mede verzorgd door Martijn en in Paramaribo was het helaas veel te laat om de traditionele pom te testen.

Vrijdagochtend bezochten we de Centrale Markt. Dat is een grote hal waar beneden verse groenten, fruit, vis en vlees wordt verkocht en bovenin de hal vooral kleding. De variëteit in geuren is enorm aangezien ze ook veel specerijen verkopen. Eindelijk trof ik ook de eerste mango’s aan in de stad. Ze zijn heerlijk zoet maar wel veel dradiger qua vruchtvlees dan die ze in Nederland verkopen.

Aangezien we nog steeds geen pom ophadden, wilden we nu voor de lunch naar een ‘pomrestaurant’. Het ‘pomrestaurant’ bleek net die dag dicht te zijn gegaan voor werkzaamheden en helaas pas weer na onze vakantie open. We slenterden wat langs de Waterkant voor wat eten en ik trof een mooie menukaart aan met Cola, Fernandes, Heineken, Parbo (Surinaams bier), en als laatste op de lijst ‘condoom’. Dat was niet helemaal wat ik bij een strandtentje in Paramaribo had verwacht.

Het hoogtepunt van de vrijdag was de sabbatsdienst in de synagoge aan de Keizerstraat. 1 keer in de 2 weken komt de gemeenschap bij elkaar. Zo ook deze avond. Er was deze avond voor het eerst een rabbijn uit de US, speciaal overgevlogen om de resterende joden van de zeer kleine gemeenschap het één en ander te leren. Zo stond de Rabbijn de tekst te reciteren en twee lokale mannen prevelden aan weerszijden van hem nog wat mee. Zijn preek hield de beste man trouwens in het Engels, dus dat was in ieder geval te volgen (de rest gaat in het hebreeuws). De synagoge was ook van binnen prachtig om te zien. Er konden denk ik wel 300 of meer mensen in. Waarschijnlijk gaat dat niet zo snel meer gebeuren aangezien de opkomst nu 20 mensen betrof.

Zaterdag bezochten we Peperpot. Dat is een klein natuurgebied op een oude plantage aan de rand van Paramaribo. Je steekt daarvoor met een gigantische brug de Suriname rivier over. Peperpot is simpelweg een pad van 3,5 kilometer dat je afloopt door een soort van bos/moerrassig gebied (zwamp noemen ze dat hier). In het gebied zie je naast allerlei bomen en planten soms ook bijzondere dieren. Er zaten vrij veel slangen (vandaar is het beter om niet van het pad af te gaan), bijzondere vogels en ook aapjes. Doel was natuurlijk om was bijzondere dieren te spotten in het wild. Nu liep er geen mens in heel Peperpot dus we hadden alle tijd. Terwijl ik een vlinder fotografeerde stond Martijn onder de schaduw van een boom waar van alles uit kwam vallen. Er bleken prachtige aapjes in te zitten en ook een luiaard. Onze dag dus helemaal goed, alleen het water raakte op en Suriname is soms een bloedhete zandvlakte. Aan het einde van Peperpot ook geen drinken maar een zandige weg die we af moesten lopen om uiteindelijk bij een hindoestaans eettentje te komen. Ik voelde me bijna schuldig dat we de mevrouw aan het koken zette, we waren de enige klanten. Ze gaf zelf ook toe dat ze na het bakken van 3 roti’s al zo moe was van de hitte.

Wederom lag het hoogtepunt van de dag in de avond. Zaterdag 5 september was het namelijk Krishna Janmasthami, de geboortedag van Krishna. Waar kun je dat nu beter vieren dan in de Sri Radha Krishna Mandir in Blauwgrond? Aangezien volgens de website de rituelen om 18:00 zouden starten (http://www.ssdp-sr.org/2015-mededeling-calender/uitnodiging-shri-krishna-janam%C3%A1shtmi) lieten wij ons daar om 5 voor 6 afzetten door onze hindoe-chauffeur. We waren de eersten, echte Nederlanders. Dat gaf wel de ruimte om wat foto’s te nemen. De tempel is aan alle kanten uitgebouwd omdat het zo goed loopt met de gemeenschap. Voor deze specifieke avond was alles versierd met ballonnen en crêpepapier. Voorin, bij de beelden van de goden, waren twee schommeltjes neergezet met twee schilderijen van de god Krishna erin. Al heel snel sprak een dame mij aan dat mijn kleding helemaal in stijl was. Ik had een geel pakje uit Sri Lanka meegenomen voor de gelegenheid en nu bleek dat heel veel mensen deze avond in geel waren omdat Krishna ook in het geel gekleed gaat.
Rond 19:00 uur werd het binnen al wat voller. Rond die tijd zou namelijk de katha (preek) plaatsvinden. Boeiend was dat speciaal nu een pandit (voorganger) uit India was gekomen. Ik verwachtte een wat dikke oude man: het bleek een jongeman van een jaar of 20 te zijn. Hij maakte er een hele show van. Als pandit zit je al op een zeer zachte, bijzondere stoel die op een koets lijkt. Hij maakte er dankbaar gebruik van en het bestuur moest hem een beetje afremmen want anders hadden we nu nog gezeten (er staan trouwens een soort van verschrikkelijk slechtzittende kerkbanken in de tempel, die voel je goed na vier uur zitten).
Rond half 9 werd het licht gedempt en kwam er een groepje kinderen met een afbeelding van Krishna de tempel in. Zij brachten die bij de wiegjes. Toen begon het meest rituele gedeelte namelijk dat iedereen die wilde naar voren kon komen om een bloempje en geld te offeren en het wiegje te schommelen. Ik had de kunst goed afgekeken en wij mochten ook in de massa naar voren. De muziek was ondertussen zo hard dat het woord ‘beethouden’ niet bij Martijn aankwam dus toen ik de schaal met het lichtoffer voor zijn neus hield, verzon hij zelf een ritueel voor mij en keek me daarna vragend aan. Ik wilde enkel mijn handen vrij hebben om het wiegje te kunnen aanraken. Het was niet het moment om in lachen uit te barsten maar het ritueel repertoire van Martijn was buitengewoon vermakelijk (overigens: Krishna geboortedag hebben wij 3 jaar geleden in India in de geboorteplaats van Krishna gevierd, in Nederland 2 jaar geleden in de mandir in Wijchen en nu hier – Sri Lanka hoop ik aan de rij toe te voegen).

Zo rond 10 uur was de dienst afgelopen en liep iedereen naar achter. Daar was een hele grote eetzaal, maar er zaten al een paar honderd mensen aan tafel. Wij moesten 10 minuutjes wachten en daarna mochten we ook aan de lange tafels gaan zitten. Honderden mensen kregen binnen een half uur een hele uitgebreide maaltijd: Rijst, daal, curry, iets met aardappel en chutney en ook nog roti’s. Elk ingrediënt kwamen ze met emmers langsbrengen en dan mocht je zeggen of je het wilde of niet. De mensen die bedienden droegen zwart witte kleding, hetgeen kwam omdat ze van een catering bedrijf bleken te zijn. Het eten was heerlijk, al was het wel een rare tijd en wat mij opviel is dat je niet tegenover elkaar aan tafel zit maar aan een soort lopende band waar alleen de dames en de heren van het cateringsbedrijf steeds langskomen. Er zit dus geen sociaal aspect aan. Je eet je helemaal vol binnen 10 minuten en gaat dan weg.

De vrouw van de taxichauffeur was ook in de dienst en met het hele gezin gingen we terug naar ons appartement. Ze vertelde mij dat zij als zwangere vrouw in deze dienst speciaal kon bidden voor een zoon. Ze hebben namelijk al twee meisjes en nu willen ze heel graag een zoontje. Ze hield er hele theorieën op na hoe groot de kans van een meisje of een jongen is als je naar de samenstelling van het gezin van de man en de vrouw kijkt. Het schijnt hier nog steeds een ding te zijn om een jongen te moeten hebben.

Zondagochtend bezochten we om half 9 de dienst van een andere stroming in het hindoeisme, die geen beelden kent, namelijk de Arya Samaj. In deze tempel liep het geen storm. Voor de rituelen, die allemaal rond een vuur plaatsvinden in een vierkante pot, moesten (zo had ik in het boek Hindoes in de Creoolse wereld gelezen) tenminste vier mensen aanwezig zijn om op elke kant te zitten. Rond half 9 waren er zo’n 7 mensen binnen. Later kwam er nog een gezin met een paar kinderen bij.
Het rituele gedeelte duurde ongeveer 40 minuten. Daarna mocht iedereen die iets wilde zeggen dat doen bij een microfoon. De pandit vroeg of Martijn ook wat wilde zeggen en toen die meldde dat hij dat niet wilde, werden we ingeschaald als ‘niet Arya Samaji’s’ en paste de pandit vervolgens zijn preek aan naar de basics van het hindoeïsme. Hij vertelde liever kwaliteit dan kwantiteit te hebben en droeg zijn Nederlandstalige preek over de inleiding op de Veda’s (hindoe-geschriften) op aan ons. Ikzelf werd zelfs nog gevraagd een Nederlandse vertaling van een Vedische tekst voor te lezen – wat ik natuurlijk graag deed.
Om 10 uur was de dienst afgelopen en we liepen wat door de buurt en overwogen om nog aan te schuiven van de ‘Bijbelse Volle Evangelie Gemeente’ die net begonnen was. Vermoedelijk zouden we daar echter wel enkele uren bezig gehouden worden, en de religietax was wel bereikt dus slenterden we al pratend en een beetje winkelend bij alle Chinese shops, die altijd open lijken te zijn, terug naar ons appartement om daar eens lekker van de airco te genieten en de was te doen. Per slot van rekening hebben we niet voor niets een appartement dat van alle gemakken is voorzien. Een echte aanrader!